کارگردان : Bill Condon
نویسنده : Josh Singer
بازیگران : Benedict Cumberbatch,Daniel Brühl,Carice van Houten
خلاصه داستان : تریلری هیجانی بر اساس اتفاقات واقعی که ماجرای تبدیل شدن یک سایت اینترنتی به یکی از پر سر و صداترین سازمان های قرن 21 را بر اثر افشا سازی دروغ ها و فساد در قدرت نقل می کند و ...
شاید عجبیب ترین و ضعیف ترین جنبه "The Fifth Estate/رکن پنجم*"،یا همان به اصطلاح فیلم ویکی لیکس،تصمیم کارگردان،بیل کاندن و فیلم نامه نویس،جاش سینگر در ساختن این فیلم در غالب تریلر (حادثه ای) باشد.آن چه در 128 دقیقه فیلم نشان داده می شود نه تنها ذاتا غیر سینمایی است بلکه ابدا حادثه ای هم نیست،حداقل نه از جنبه معمول آن.کاندن نهایت تلاشش را کرده تا سطح انرژی فیلم را بالا نگاه دارد و در نماهایی از فیلم هم موفق به این کار شده است اما در کل لحظات موفق فیلم را باید لحظات آرام تر و درام آن دانست.وجود داستان های فرعی در فیلم که با هم تنها ارتباطی دورادور دارند (که در آن ها بازیگرانی چون لورا لینی،استنلی توچی و الکساندر سِدِگ حضور دارند) کمی تعلیق ایجاد کرده است اما بی ربط بودن آن ها به داستان اصلی در نهایت تنها باعث حواس پرتی می شود.
در "The Fifth Estate/رکن پنجم" نماها و صحنه های ارزشمندی هم وجود دارند که اکثرا متعلق به بِنِدیکت کامبِربَچ و بازی خیره کننده و چند لایه او هستند.او از زمان درخشش در سریال "Sherlock/شرلوک"،همواره در نقش کلیشه ای فردی باهوش و خون سرد،کم احساس و بی تعادل بازی کرده است.او این خصوصیات را در اکثر نقش های اخیرش وارد کرده است که مورد آخرش نقش کان در فیلم "Star Trek Into Darkness/پیشتازان فضا به درون تاریکی" از جِی.جِی. آبرامز بود.شاید دلیلش تبحر کامبِربَچ در ایفای این گونه نقش ها باشد.نقش او در "The Fifth Estate/رکن پنجم" گواه این ادعا است؛تصویری که او از آسانژ ارائه می دهد تصویر انسانی است که در آن واحد خیلی چیزها است
امبری دیوانه،رویا پردازی صادق،فردی خود شیفته و خود محور.جنبه تریلر "The Fifth Estate/رکن پنجم" از حس خود بزرگ بینی و توهم رو به رشد جولین آسانژ تغذیه می شود.
ساختار فیلم به طور کلی درهم و برهم است و داستان خیزش ویکی لیکس از یک وب سایت ناشناخته را نقل می کند که گرداننده آن فردی با قوانین سفت و سخت است.او قصد دارد به هر قیمتی آزادی بیان را گسترش دهد،از کمپانی های بزرگ توقع شفاف سازی دارد و از منابع خبری اش با تمام توان محافظت می کند.در ابتدای فیلم آسانژ چهره ای قهرمانانه دارد،او رابین هودی در عصر اطلاعات است.او که گرداندن ویکی لیکس توسط تنها یک نفر را کاری مشکل می بیند،دنیل دامشایت برگ (دنیل برال) را هم وارد ماجرا می کند،کسی که فیلم نامه "The Fifth Estate/رکن پنجم" از کتاب او اقتباس شده است.آن ها با همکاری هم اولین افشاگری بزرگشان را انجام می دهند و در فوریه 2008 فعالیت های غیر قانونی بانک سوییسی جولیِس بایر را فاش می کنند.بعد از این ماجرا آن ها وارد بازی موش و گربه با بنگاه های دولتی و قانونی می شوند که تلاش می کنند جلوی افشای اطلاعات حساس را (بدون توفیق چندان) بگیرند.همین طور که ویکی لیکس رشد می کند،نگرانی دنیل در مورد روش های آسانژ افزایش می یابد.آن ها در نهایت در سال 2010 به همکاری شان خاتمه می دهند،زمانی که آسانژ با روزنامه های گاردین،اسپیگل و نیویورک تایمز همکاری کرده و 90 هزار سند محرمانه دولت آمریکا را بدون حذف نام مامورین منتشر می کند و در نتیجه جان آن ها را در خطر قرار می دهد.بعد از آن دنیل با کمک دو تن از پرسنل سایت آسانژ (موریتز بِلِیب ترو و کاریس ون هوتن) سعی می کند این سایت را از کار بیندازد.
تصویری که فیلم از آسانژ ارائه می دهد تکه تکه است؛از خیلی جهات او نقش دوم فیلم است،زیرا داستان از دید برگ روایت می شود.آسانژ واقعی را به ندرت در فیلم می بینیم،هر چند لحظاتی هست که کاندن آدم واقعی درون آسانژ را به ما نشان می دهد؛مثلا نمایی که او احساس گناهش بابت کوتاهی کردن در حق پسر نوجوانش به خاطر مشغله زیاد در ویکی لیکس را نمایش می دهد.آسانژ به دلیل بازی فوق العاده کامبِربَچ کاملا در چشم است اما این اتفاق در مورد برگ رخ نداده است.دنیل برال که به تازگی او را در "Rush/شتاب" ران هاوارد دیده ایم آن قدرها بازیگر انعطاف پذیری نیست و این باعث شده برگ در پس زمینه فیلم قرار بگیرد.این امر اتفاق خوبی برای فیلم نیست،زیرا یکی از پایه های اصلی فیلم قرار بوده کشمکش بین آسانژ و برگ باشد.
سه داستان فرعی ارائه شده فیلم را تا حدودی شلوغ و آشفته کرده اند.در یکی از آن ها لورا لینی،استنلی توچی و آنتونی مکی را در نقش ماموران دولت ایالات متحده می بینیم که سعی دارند افشا سازی های ویکی لیکس را جمع و جور کنند.در دومی الکساندر سِدِگ نقش یک منبع خبری در لبنان را ایفا می کند که جانش بر اثر خودداری آسانژ از مخفی کردن نام های موجود در افشا سازی ها در خطر قرار گرفته است.در داستان سوم دیوید تولِس و پیتر کاپالدی نقش سردبیران گاردین را بر عهده دارند و سعی دارند راهی برای انتشار اطلاعاتی که آسانژ به آن ها داده پیدا کنند.از میان این سه داستان فرعی تنها آخری است که در چهار چوب کلی داستان به خوبی جا گرفته است.آن دو داستان دیگر گویی به فیلم دیگری تعلق دارند و با دیدن آن ها بیننده ممکن است خیال کند دارد فیلم متفاوتی را می بیند.
آسانژ تلاش زیادی کرده تا این فیلم را بی اعتبار کند و با در نظر گرفتن تصویر نه چندان خوبی که فیلم از او ارائه می دهد این امر زیاد هم تعجب برانگیز نیست.فیلم به منابعی که استفاده کرده وفادار بوده است اما دقیق بودن تمام وقایع آن کتاب ها ممکن است خود جای سوال داشته باشد.کاندن انتقاد آسانژ از فیلم را هم در یکی از صحنه های پایانی نمایش می دهد و شاهد غر و لند کامبِربَچ در مورد فیلمی که قرار است در مورد ویکی لیکس ساخته شود هستیم.تا آن جا که یادم می آید این اولین بار است که یکی از شخصیت ها در مورد فیلمی که در آن حاضر است حرف می زند که صحنه عجیبی هم هست.
به شخصه ترجیح می دهد کاندن را با فیلم "Gods And Monsters/خدایان و هیولاها" به یاد بیاورم تا با فیلم "Breaking Dawn/سحرگاه ناگهان".انگیزه ساخت "The Fifth Estate/رکن پنجم" بازگشت او به ساختن فیلم های جدی تر بوده است.اشتباهی که در فیلم رخ داده انتخاب سوژه نیست بلکه نحوه ارائه است."The Fifth Estate/رکن پنجم" به عنوان یک فیلم حادثه ای بی اثر و ناکارآمد است،فیلم تحرک زیادی دارد اما اثری از تعلیق واقعی در آن نیست.فیلم پر از نماهایی از صفحات مانیتور است و بعضا زیرنویس هایی دارد که اطلاعاتی را در اختیار بیننده قرار می دهند.ناجی فیلم را باید کامبِربَچ دانست،اشکالات فیلم در برابر نقش آفرینی خیره کننده او رنگ می بازند،البته نه تمام آن ها.
*منظور ارکان دموکراسی هستند.سه رکن اصلی مقننه،مجریه و قضاییه هستند و مطبوعات و رسانه را نیز به طور غیر رسمی رکن چهارم دموکراسی می دانند.در این جا منظور از "The Fifth Estate/رکن پنجم" رسانه ای آزادتر (ویکی لیکس) است که فساد دولت را آشکار می کند.
نقد فارسی
