M.Bagheri
مدیر کل تالار
مدیریت کل تالار
هفته گذشته نمايشگاه عكس «هويت به روايت تصوير» در گالري راه ابريشم با ارائه 26 قطعه عكس سياه و سفيد و رنگي از 16 جوان زير 25 سال بر پا شد.
كنكاش هايي كه هنرمندان در كنار فيلسوفان و انديشمندان براي دريافت «من واقعي» در گوشه و كنار جهان انجام داده اند، گاه به كشف و شهودهاي سرنوشت ساز نيز منجر شده است.
در واقع موضوع «هويت به روايت تصوير»، يك مفهوم جهاني به شمار مي آيد كه بيش از هميشه به يك دغدغه بشري تبديل شده است. نكته مهم تر در اين ميان، كنار هم قرار گرفتن آثار جوانان 17 تا 25 ساله ايراني است كه 11 نفر آنها در تهران و 5 نفر ديگر مقيم لندن هستند.
روايت هويت از اين دو نگاه كه هر چند ريشه و خاستگاه فكري شان شرقي و ايراني است، اما از 2 بافت تربيتي و محيطي خاص برمي آيند، اين بزرگ ترين رهاورد بازديد اين آثار در گالري «راه ابريشم» است.
اين در حالي است كه جوانان امروز دنيا دچار نوعي سردرگمي هويتي شده اند و نه تنها جامعه و پيرامون خود را درست نمي شناسند، بلكه خود و درون خود را هم موشكافي نمي كنند. بسياري از آنان فقط با تغيير چهره و لباس مي خواهند به هويت مورد علاقه خود دست يابند، در حالي كه اين امر جز با شناخت و آگاهي درست و دقيق از فرهنگ خودي صورت نمي گيرد.
در گذشته خانواده مهم ترين ركن تاثيرگذار روي سرنوشت افراد بود، در حالي كه امروزه نقش جامعه در اين عرصه پررنگ تر شده است. در زمانه اي كه جوانان براي كار و تحصيل به شهرهايي غير از زادگاه خود و حتي كشور هاي ديگري كوچ مي كنند، خانواده هايي تك نفره شكل مي گيرند كه با خود، خانواده شان و جامعه پيرامونشان قهر مي كنند. آنان پيله اي دور خود مي پيچند و فرصت چنداني براي شناخت هويت خود نمي يابند.
وام گرفتن تكه تكه از فرهنگ ها و تلفيق آنها با هم به حتم تاثير خوبي روي شخصيت و هويت اصيل او نخواهد داشت. نه تنها او را از هويت اصلي خودش دور مي كند، بلكه مثال تقليد كلاغ از راه رفتن كبك را به ياد مي آورد.
نمايشگاه حاضر در گالري راه ابريشم، اين فقدان شناخت و تقابل ها را به تصوير كشيده و تفاوت ديد 16 جوان ايراني را كه در تهران و لندن زندگي مي كنند، به نمايش درآورده است.
در ميان عكس هاي حاضر در نمايشگاه، يكي از شركت كننده ها تاثيرات ريز و در ظاهر بي اهميت جامعه روي دختر شرقي معصومي را عكاسي كرده و ديگري هويت اصيل را در دست هاي ترك خورده و رنج كشيده پيرمردي جستجو كرده است يا آن كه دختر جواني با كنار هم قرار دادن شلوارهاي جين تقريبا يكسان، انسان ها را فشرده و مشابه هم ارائه داده است.
اين سخنان را مهرداد عسگري طاري، مدير اين پروژه هنري براي روشن كردن نقاط تاريك مجموعه به زبان مي آورد. او معتقد است كه تعاريف مختلفي درخصوص هويت و بحران آن ارائه شده كه بيانگر اهميت و پيچيدگي اين مساله به عنوان يكي از چالش هاي انسان امروزي است.
عسگري حرف هايش را اين گونه ادامه مي دهد: به­ طوركلي حفظ تعادل ميان وحدت با خويشتن و تعامل با پديده ­ها و مردم ديگر از نشانه­ هاي احراز هويت محسوب مي­شود.
به عقيده اين هنرمند بدون خويشتن­پذيري و خودباوري، توازن براي احراز هويت برهم مي­خورد. او ادامه مي دهد: بنابراين افراد يا به رنگ ديگري درخواهند آمد يا در يك سردرگمي شخصيتي منزوي مي ­شوند.
نظريه پردازهاي امور اجتماعي معاصر جهان نيز يكي از مشكلات پيش روي كشورهاي در حال توسعه را بحران هويت مي­ دانند. وجه تمايز كشورهاي توسعه يافته با كشورهاي در حال توسعه موفقيت در بازسازي اسطوره ­هاي بومي و تلاش براي بازپروري و زنده نگه داشتن سنت­ هاست. اگرچه تمامي كشورها با تاثير رسانه ­ا ي براي همانند سازي هويتي روبه رو هستند، اما عدم شناخت افراد از خود و جامعه در كشورهاي در حال توسعه باعث بروز تضادهاي عميق در يافتن هويت مي گردد.
عسگري حرف هايش درباره اين نمايشگاه متفاوت را اين گونه به پايان مي برد كه در سال­هاي اخير، عكاسان در كنار هنرمندان عرصه ­هاي ديگر به اين مهم پرداخته ­اند و از هنر به عنوان يك واسطه براي ابراز نظرات و نمايش درونيات شان بهره جسته­ اند كه اين نمايشگاه نيز بخشي از تلاش هاي جهاني در اين راه است.
در اين نمايشگاه، هنرمندان جوان كشور در كنار جوانان ايراني ساكن انگلستان، آثارشان را با مضمون واحد هويت در كنار هم به نمايش گذاشته اند. نمايشگاه «هويت به روايت تصوير» كه پيش تر در گالري هاي لندن برپا شده بود و در آينده مهمان شهر منچستر انگلستان خواهد شد، تا نيمه مهر در اين نگارخانه به تماشاي عموم گذاشته شده است.
از كجا آمده ام؟
هويت، امري مجازي و تخيلي نيست. هويت سالم، واقعي و قابل حس و لمس است و در يك بستر سالم رشد مي كند. ترديدي نيست كه در 50 سال اخير، هويت محوري ترين موضوع دنياي هنر بوده است. اين مهم كه «از كجا آمده ام و آمدنم بهر چه بود؟» و بازيابي ريشه هاي هويت فردي و اجتماعي، بن مايه مهم ترين آثار تجسمي نيمه دوم قرن بيستم بوده است.كنكاش هايي كه هنرمندان در كنار فيلسوفان و انديشمندان براي دريافت «من واقعي» در گوشه و كنار جهان انجام داده اند، گاه به كشف و شهودهاي سرنوشت ساز نيز منجر شده است.
در واقع موضوع «هويت به روايت تصوير»، يك مفهوم جهاني به شمار مي آيد كه بيش از هميشه به يك دغدغه بشري تبديل شده است. نكته مهم تر در اين ميان، كنار هم قرار گرفتن آثار جوانان 17 تا 25 ساله ايراني است كه 11 نفر آنها در تهران و 5 نفر ديگر مقيم لندن هستند.
روايت هويت از اين دو نگاه كه هر چند ريشه و خاستگاه فكري شان شرقي و ايراني است، اما از 2 بافت تربيتي و محيطي خاص برمي آيند، اين بزرگ ترين رهاورد بازديد اين آثار در گالري «راه ابريشم» است.
تقليد هاي كوركورانه در جامعه
اين 16 جوان به نوعي تقليد هاي كوركورانه، گرته برداري هاي غيراصولي و سوداگرانه در جامعه را ريشه آثار خود قرار داده و معناي هويت را در نسل پيشين و جوانان امروز به قضاوت نشسته اند. جوانان در اين نمايشگاه هويت گذشته را در ميان چين و چروك ها و پينه هاي دست و پاي پيرزنان و پيرمردان جستجو كرده اند و همان طور كه از تصاوير برمي آيد، موفق هم شده اند. اين در حالي است كه جوانان امروز دنيا دچار نوعي سردرگمي هويتي شده اند و نه تنها جامعه و پيرامون خود را درست نمي شناسند، بلكه خود و درون خود را هم موشكافي نمي كنند. بسياري از آنان فقط با تغيير چهره و لباس مي خواهند به هويت مورد علاقه خود دست يابند، در حالي كه اين امر جز با شناخت و آگاهي درست و دقيق از فرهنگ خودي صورت نمي گيرد.
در گذشته خانواده مهم ترين ركن تاثيرگذار روي سرنوشت افراد بود، در حالي كه امروزه نقش جامعه در اين عرصه پررنگ تر شده است. در زمانه اي كه جوانان براي كار و تحصيل به شهرهايي غير از زادگاه خود و حتي كشور هاي ديگري كوچ مي كنند، خانواده هايي تك نفره شكل مي گيرند كه با خود، خانواده شان و جامعه پيرامونشان قهر مي كنند. آنان پيله اي دور خود مي پيچند و فرصت چنداني براي شناخت هويت خود نمي يابند.
وام گرفتن تكه تكه از فرهنگ ها و تلفيق آنها با هم به حتم تاثير خوبي روي شخصيت و هويت اصيل او نخواهد داشت. نه تنها او را از هويت اصلي خودش دور مي كند، بلكه مثال تقليد كلاغ از راه رفتن كبك را به ياد مي آورد.
نمايشگاه حاضر در گالري راه ابريشم، اين فقدان شناخت و تقابل ها را به تصوير كشيده و تفاوت ديد 16 جوان ايراني را كه در تهران و لندن زندگي مي كنند، به نمايش درآورده است.
نكته: در واقع موضوع «هويت به روايت تصوير» يك مفهوم جهاني به شمار مي آيد كه بيش از هميشه به يك دغدغه بشري تبديل شده است
«هويت» در ظاهر مبحث سهل و ممتنعي است، زيرا از يك سو به نظر مي رسد تنها قرار است درباره خود بگويي و به بازشناسي خويشتن بپردازي، اما در واقع اين امر به اين آساني ها دست نمي دهد و براي نائل آمدن به آن، تجربه و دانش بسيار نياز است. بازخواني اين كه جوانان در اين نمايشگاه از چه دريچه اي مي نگرند و خود را در مواجهه با اجتماعشان در چه موقعيتي مي بينند بسيار قابل تامل است. در ميان عكس هاي حاضر در نمايشگاه، يكي از شركت كننده ها تاثيرات ريز و در ظاهر بي اهميت جامعه روي دختر شرقي معصومي را عكاسي كرده و ديگري هويت اصيل را در دست هاي ترك خورده و رنج كشيده پيرمردي جستجو كرده است يا آن كه دختر جواني با كنار هم قرار دادن شلوارهاي جين تقريبا يكسان، انسان ها را فشرده و مشابه هم ارائه داده است.
عكس هايي كه آماتوري نيست
«با يك نگاه كلي به عكس هاي به ديوار آويخته شده در گالري راه ابريشم مي توان متوجه شد كه عكس ها چندان هم آماتور نيستند. اين 26 عكس در عين سادگي تصويري، توانسته در انتقال موضوع و بازنمايي فكري هنرجوي پشت دوربين موفق عمل كند».اين سخنان را مهرداد عسگري طاري، مدير اين پروژه هنري براي روشن كردن نقاط تاريك مجموعه به زبان مي آورد. او معتقد است كه تعاريف مختلفي درخصوص هويت و بحران آن ارائه شده كه بيانگر اهميت و پيچيدگي اين مساله به عنوان يكي از چالش هاي انسان امروزي است.
عسگري حرف هايش را اين گونه ادامه مي دهد: به­ طوركلي حفظ تعادل ميان وحدت با خويشتن و تعامل با پديده ­ها و مردم ديگر از نشانه­ هاي احراز هويت محسوب مي­شود.
به عقيده اين هنرمند بدون خويشتن­پذيري و خودباوري، توازن براي احراز هويت برهم مي­خورد. او ادامه مي دهد: بنابراين افراد يا به رنگ ديگري درخواهند آمد يا در يك سردرگمي شخصيتي منزوي مي ­شوند.
نظريه پردازهاي امور اجتماعي معاصر جهان نيز يكي از مشكلات پيش روي كشورهاي در حال توسعه را بحران هويت مي­ دانند. وجه تمايز كشورهاي توسعه يافته با كشورهاي در حال توسعه موفقيت در بازسازي اسطوره ­هاي بومي و تلاش براي بازپروري و زنده نگه داشتن سنت­ هاست. اگرچه تمامي كشورها با تاثير رسانه ­ا ي براي همانند سازي هويتي روبه رو هستند، اما عدم شناخت افراد از خود و جامعه در كشورهاي در حال توسعه باعث بروز تضادهاي عميق در يافتن هويت مي گردد.
عسگري حرف هايش درباره اين نمايشگاه متفاوت را اين گونه به پايان مي برد كه در سال­هاي اخير، عكاسان در كنار هنرمندان عرصه ­هاي ديگر به اين مهم پرداخته ­اند و از هنر به عنوان يك واسطه براي ابراز نظرات و نمايش درونيات شان بهره جسته­ اند كه اين نمايشگاه نيز بخشي از تلاش هاي جهاني در اين راه است.
آزاده جعفريان
جام جم
منبع : http://www.jamejamonline.ir/newstext.aspx?newsnum=100854613825جام جم