Germanitor
Storm of Swords
مدیر بازنشسته
جام خلیج فارس یا مسابقات لیگ برتر فوتبال ایران بالاترین سطح مسابقات باشگاهی فوتبال ایران است. در حال حاضر این مسابقات به صورت ۱۸ تیمی برگزار میشود.
در ردهبندی اعلام شده از سوی فدراسیون بینالمللی تاریخ و آمار فوتبال در سال ۲۰۱۲ این لیگ، به عنوان «۳۶امین لیگ قدرتمند دنیا» و «۴امین لیگ قدرتمند آسیا» انتخاب شدهاست.[SUP][۱][/SUP] افزون بر این در رتبهبندی اعلام شده توسط این فدراسیون، لیگ برتر ایران رده ۴۷ام دنیا و ۴ام آسیا را در قرن ۲۱ میلادی (۲۰۰۱ تا ۲۰۱۲) کسب کرده است.[SUP][۲][/SUP]
سه تیم اول این مسابقات به همراه قهرمان مسابقات جام حذفی کشور، به لیگ قهرمانان آسیا راه مییابند.
در این لیگ طی ۱۲ دوره برگزاری، تیمهای سپاهان اصفهان (چهار بار، آخرین بار ۱۳۹۱)، استقلال تهران (سه بار، آخرین بار ۱۳۹۲)، پرسپولیس تهران (دوبار، آخرین بار ۱۳۸۷) و پاس تهران، فولاد خوزستان و سایپا کرج هر کدام یک بار به مقام قهرمانی رسیدهاند.
از دورهٔ هفتم لیگ برتر به بعد، ۱۸ تیم در این رقابتها حاضر هستند،(این تعداد از فصل 92-93 به 16 تیم کاهش یاف) که به صورت رفت و برگشت در زمین خودی و حریف به میدان میروند، به این ترتیب هر تیم ۳۴ بازی انجام داده و در مجموع ۳۰۶ دیدار برگزار خواهد شد. پیروزی در هر دیدار سه امتیاز و تساوی یک امتیاز برای تیم میزبان و یک امتیاز برای تیم میهمان دارد، در حالی که برای شکست امتیازی در نظر گرفته نمیشود. به این ترتیب هر تیمی که بیشترین امتیاز را در طول فصل کسب کند به عنوان قهرمان شناخته میشود، و سه تیم پایانی جدول رده بندی به لیگ آزادگان سقوط میکنند. همچنین در مواردی که امتیازها مساوی شوند تفاضل گل و در صورت برابر بودن مقدار تفاضل گل، تعداد گلهای زده ترتیب جدول ردهبندی را مشخص میکند.
گزینش برای لیگ حرفه ای آسیا
از سال ۱۳۸۷ چهار تیم از ایران در لیگ قهرمانان آسیا حضور دارند که سه تیم اول جام خلیج فارس به همراه قهرمان جام حذفی خواهند بود. اما در سال ۱۳۹۰-۱۳۹۱ به میلادی ۲۰۱۱-۲۰۱۲ یکی از سهمیههای ایران به علت پایین بودن سطح ورزشگاهها و عدم کسب مجوز حرفهای باشگاهها، توسط کنفدراسیون فوتبال آسیا کاهش پیدا کرد.
حامیان مالی
- شرکت آلمانی اولاشپورت حامی مالی در ازای استفاده از توپهای فوتبال تولیدی این شرکت در مسابقات و کنفرانسهای مطبوعاتی قبل و بعد از بازیها، در دوره دهم و یازدهم جام خلیج فارس
- شرکت امتیان ایرانسل حامی مالی در ازای استفاده از نام جام ایرانسل در کنار نام خلیج فارس، در دوره یازدهم جام خلیج فارس
فصل نقل و انتقالات
نقل و انتقالات تابستانی همیشه چند روز بعد از مشخص شدن قهرمان جام حذفی آغاز و تا اواخر تیر و گاهی اوقات اوایل مرداد ماه ادامه پیدا میکند. همچنین هر تیم با احتساب اصل مبلغ قرارداد(حداکثر تا ۳۵۰ میلیون تومان) که به عنوان میزان سقف قراردادها تعیین شده، میتواند با در نظر گرفتن هزینهٔ پاداش(حداکثر ۷۰ میلیون تومان) در مجموع با مبلغ ۴۲۰ میلیون تومان با بازیکن مورد نظر خود قرار داد امضا کند.
بازیکنان خارجی
هر تیم به طور همزمان اجازه استفاده از سه بازیکن خارجی در هر یک از دیدارهای جام خلیج فارس را دارد و در صورت استفاده بیش از سه بازیکن، از طرف سازمان لیگ برتر و کمیته انظباطی فدراسیون فوتبال متخلف اعلام شده و جریمه میشود. از آغاز دورهٔ هشتم و نهم لیگ حرفهای، بستن قرارداد جدید با دروازه بانهای خارجی ممنوع اعلام شده بود، اما به دلیل انتقادات فراوان کارشناسان فوتبال و درخواست تعداد زیادی از مربیان تیمهای لیگ برتری برای تغییر این قانون، از ابتدای دورهٔ دوازدهم لیگ برتر به بعد، سازمان لیگ برتر فوتبال با ایجاد تغییراتی در این قانون، ضمن موافقت با درخواست مربیان مبنی بر لغو ممنوعیت جذب دروازه بان خارجی، تیمهای لیگ برتری را ملزم به جذب دروازه بانهای ملی پوش خارجی کردهاست.
محرومیت
هر بازیکن بلافاصله بعد از دریافت سه کارت زرد و یا یک کارت قرمز در طی یک دوره از برگزاری رقابتها مشمول محرومیت از حضور در دیدار بعدی میگردد و در صورت ایجاد تشنج و یا درگیریهای شدید در میادین فوتبال به کمیته انظباطی فدراسیون فوتبال احضار شده و در شرایطی که توضیحاتش به این کمیته قابل قبول و منطقی نباشد، مشمول جریمههای دیگری (از قبیل جریمههای نقدی و محرومیت از چند بازی بعدی) نیز میگردد.
جام حذفی
جام حذفی فوتبال ایران نام یک جام فوتبال در ایران است. هماکنون فدراسیون فوتبال ایران این جام را به صورت تکحذفی و تک بازی برگزار میکند. یکی از سهمیههای ایران در لیگ قهرمانان آسیا به قهرمان جام حذفی تعلق میگیرد.
مسابقات جام حذفی ایران برای نخستین بار در سال ۱۳۵۵ آغاز شد و قهرمانی آن دوره که در سال ۱۳۵۶ مشخص شد، تیم ملوان بندرانزلی بود و در برابر تراکتورسازی در بازی پایانی به برتری ۴ بر ۱ دست یافت.
در بیشتر سالهای دهه شصت خورشیدی که لیگ سراسری برای باشگاههای فوتبال ایران وجود نداشت، جام حذفی تنها مسابقات سراسری و ملی ایران به شمار میرفت و قهرمان آن میتوانست در جام باشگاههای آسیا که بعدها با تغییر ساختار و با نام لیگ قهرمانان آسیا برگزار شد راه پیدا کند. با این حال پس از آغاز مسابقات لیگ سراسری ایران و همزمان آغاز مسابقات جام برندگان جام آسیا، نحوه مشخص شدن نمایندگان ایران در مسابقات آسیایی دگرگون شد. بدین ترتیب که قهرمان لیگ به مسابقات جام باشگاههای آسیا راه مییافت و قهرمان جام حذفی راهی مسابقات جام برندگان جام آسیا میشد. کنفدراسیون فوتبال آسیا در در فصل ۰۳-۲۰۰۲ تصمیم به انحلال مسابقات جام برندگان جام آسیا و تغییر ساختار جام باشگاههای آسیا گرفت که در پی آن مسابقات لیگ قهرمانان آسیا راه اندازی شد. از آن پس همواره یکی از نمایندگان فوتبال ایران در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا، قهرمان جام حذفی ایران بودهاست که اهمیتی دوچندان را به این مسابقات دادهاست. استقلال تهران با ۹ بار حضور در فینال و شش بار قهرمانی در این جام، پرافتخارترین تیم فوتبال ایران در این مسابقات محسوب میشود.
سوپر جام
سوپر جام باشگاهی ایران یک مسابقه فوتبال است که هر ساله بین قهرمان جام حذفی فوتبال ایران و قهرمان لیگ برتر فوتبال ایران برگزار میشود.
این مسابقات جدیداً در ایران آغاز شدهاست و تنها سه دوره اجرا و یک دوره انجام شدهاست. در تنها دوره برگزار شده تیم صبا باتری قهرمان جام حذفی با حساب ۰-۴ در برابر فولاد خوزستان قهرمان لیگ برتر به برتری رسیدهاست.
در دور بعدی در سال ۱۳۸۶ قرار بود سایپا قهرمان لیگ برتر با سپاهان قهرمان جام حذفی دیدار کنند که بدلیل عوض شدن زمین بازی (سه روز قبل از مسابقه) از استادیوم آزادی به ورزشگاه شهید درخشان رباط کریم (زمین اختصاصی صبا باتری) بدلیل آماده نبودن زمین آزادی (بنا بدرخواست مسئولین استادیوم) دو تیم این دیدار را تحریم کردند و بازی برگزار نشد. به گفتهٔ محمدرضا ساکت مدیر باشگاه سپاهان «انتخاب ورزشگاه شهید درخشان رباط کریم برای برگزاری دیدار سوپرجام نوعی بیحرمتی به دو باشگاه سایپا و سپاهان به عنوان قهرمانان لیگ برتر و جام حذفی بود.»
در دور بعد در سال ۱۳۸۷ پرسپولیس قهرمان لیگ برتر و استقلال قهرمان جام حذفی باید به دیدار هم میرفتند که با درخواست پرسپولیس به دلیل انجام اردوی اسپانیا و موافقت سازمان لیگ به دلیل نزدیکی به آغاز بازیهای لیگ برتر انجام نشد.