A.Shadow
مدیر کل تالار
مدیریت کل تالار
اگر شغل شما ایجاب می کند که با برنامه نویسان زیادی در پروژه های بزرگ سروکار داشته باشید، با من موافق خواهید بود که استخدام یک برنامه نویس خوب کار چندان آسانی نیست. كار كردن با بعضي برنامه نویس ها به حدي دشوار است که به اندازه ده نفر کارمند زمان شما را می گیرند و نمی توانید به آن ها در انجام کار اطمینان کنید. برخی نیز کار را شروع می کنند اما در وسط یک پروژه بزرگ، کار را ترک کرده و ضربه سنگینی به شما به عنوان مدیرپروژه وارد مي كنند.
به یقین شما هم هرگز بدون مصاحبه نسبت به استخدام برنامه نویس اقدام نخواهید کرد. مصاحبه با برنامه نویسان اهمیت بسیاری دارد و باید زمان مناسب و کافی به آن اختصاص داده شود. مصاحبه باید حاوی سؤال هاي از پیش تعیین شده باشد و باید به روش مستقیم و رو در رو انجام شود. نخستين سؤالی که باید هنگام مصاحبه مطرح شود، این است که مصاحبه شونده به کدام يك از زبان های برنامه نویسی مسلط است؟ پاسخ این سؤال در وضعیت فعلی كشور ما به طورمعمول جاوا یا C++ است. پس از آن براي اين كه بتوان ارزيابي كرد كه یک برنامه نویس تا چه حد می تواند در یک زبان برنامه نویسی حرفه ای باشد، بايد پرسش هاي جزئي تري مطرح كرد، به عنوان مثال، از مصاحبه شونده سؤال هايي درباره تفاوت های بین Interface و کلاس های Abstract یا مثلاً تعریف Synchronization در برنامه های چند رشته ای یا تعریف HashMap پرسیده شود. نمونه دیگر این سؤال ها می تواند فرق بین آرايه و وکتور یا تفاوت میان روش سازنده و روش معمولی باشد.
این ها تنها نمونه هايي از سؤال هاي مهمی است که باید در زمان استخدام برنامه نویس به آن توجه داشت. نکته مهم دیگر در مصاحبه، پرسش درباره مدرک دانشگاهی مصاحبه شونده است. شاید تصور شود که مدرک دانشگاهی چندان تأثیری در کار یک برنامه نویس ندارد، اما تجربه نشان داده که مدرک تحصیلی می تواند تأثیر زیادی در حرفه ای بودن برنامه نویس داشته باشد. چرا که در دانشگاه اصول برنامه نویسی حرفه ای نیز به دانشجویان تعلیم داده شده و فلوچارت، ERD، DFD و دیگر اصول برنامه نویسی به صورت پایه ای و ریشه ای تدریس می شود. البته مدرک تخصصی در برنامه نویسی یا پایگاه داده هم مهم است، اما نه به اندازه مدرک دانشگاهی.
موضوع دیگری که در مصاحبه اهمیت دارد این است که فرد تا چه اندازه به یادگیری موضوعات فنی علاقه دارد؟ آیا عضو انجمن یا Forum هاي برنامه نویسی است؟ در طول روز چند بار به این انجمن ها سر می زند؟ در طول ماه چند مقاله یا مطلب فنی را مطالعه می کند؟ جواب این سؤال ها باید با شور و علاقه همراه باشد و مصاحبه شونده دست كم باید یک مثال از مطالب یادگرفته شده در هفته جاری را برای شما عنوان کند. هوش سنجی موضوع بعدی است که در مصاحبه باید در نظر گرفته شود. البته این کار آسان نیست و باید با روش های خاصی ضریب هوشی مصاحبه شونده حدس زده شود.«برنامه نویسی را از سن 10 سالگی شروع کردم و نخستين بار با کومودور 64 برنامه نویسی می کردم. بعد از مدتی به سراغ پي سي رفته و زبان پاسکال را یادگرفتم. وقتی 15 ساله بودم، به زبان C و اسمبلی بازی کامپیوتری ساختم و توانستم در کارت گرافیک تغییراتی بدهم و مستقیم با کارت گرافیک کار کنم. در هجده سالگی در دانشگاه رشته نرم افزار شروع به تحصیل کردم و با نمره عالی از دانشگاه فارغ التحصیل شدم و الان می توانم با جاوا و سی شارپ به راحتی برنامه نویسی کنم.»
این ها جمله هايي است که یک برنامه نویس علاقه مند و مشتاق به يادگيري در رزومه كاري خود دارد. به نظر من اغلب برنامه نویسان این تجربه ها را دارند، اما هیچ وقت از آن صحبت نمی کنند و آن ها را تجربه هایی کوچک می شمارند. اما این مسائل مهم هستند و استعدادهای پنهان برنامه نویس را نشان می دهند. مصاحبه کننده باید سعی کند درباره این تجربه ها نیز سؤال کند.همچنین در حین مصاحبه باید به امتیازات مثبت و منفی نیز دقت شود. مواردی مانند توانایی صحبت و بحث درباره چندین مطلب و موضوع فنی، انجام برنامه نویسی به عنوان یک عادت و سرگرمی و نه فقط صرف انجام کار، استقبال از کارهای گروهی و علاقه و اقدام خودجوش برای یادگیری زبان های جدید از امتیازات مثبت یک برنامه نویس است. از دیگر امتیازات مثبت می توان به شناخت فناوری های متفاوت و زمینه کاربرد هر یک و همچنین موضع گیری و اظهارنظر درباره آن فناوری ها اشاره کرد.
اما امتیازات منفی نیز می تواند شامل موارد زیر باشد:
- برنامه نویس تنها به دنبال کاری برای امرار معاش می گردد
- کدنویسی صرف و عدم علاقه به طراحی سیستم و آنالیز
- با هوش به نظر نرسیدن
- تسلط به نكته هاي فنی مشخص و کمبود مطالعه درباره تازه های فناوری
- فراگرفتن برنامه نویسی فقط در دانشگاه
- تسلط تنها به یک زبان برنامه نویسی و تلاش برای انجام همه کارها با آن زبان
پیشنهاد می شود، بعد از اتمام مصاحبه به برنامه نویس جواب قطعی داده نشود و از او خواسته شود که یک قطعه کد برنامه ای را که قبلاً نوشته است، به همراه توضیحی مختصر برای مصاحبه کننده ارسال کند. حتی می توان آزمایشی کوچک به عمل آورد و یک تکلیف کوچک برنامه نویسی که در آن به هوش و خلاقیت نیاز است به مصاحبه شونده داده شود.در پایان کار و تنها پس از مطالعه رزومه و یادداشت های حین مصاحبه و بررسی کد برنامه ای که مصاحبه شونده ارسال کرده است، می توان به درستی تصمیم گرفت که آیا فردی که قرار است به عنوان برنامه نویس استخدام شود، مناسب است یا خیر!
به یقین شما هم هرگز بدون مصاحبه نسبت به استخدام برنامه نویس اقدام نخواهید کرد. مصاحبه با برنامه نویسان اهمیت بسیاری دارد و باید زمان مناسب و کافی به آن اختصاص داده شود. مصاحبه باید حاوی سؤال هاي از پیش تعیین شده باشد و باید به روش مستقیم و رو در رو انجام شود. نخستين سؤالی که باید هنگام مصاحبه مطرح شود، این است که مصاحبه شونده به کدام يك از زبان های برنامه نویسی مسلط است؟ پاسخ این سؤال در وضعیت فعلی كشور ما به طورمعمول جاوا یا C++ است. پس از آن براي اين كه بتوان ارزيابي كرد كه یک برنامه نویس تا چه حد می تواند در یک زبان برنامه نویسی حرفه ای باشد، بايد پرسش هاي جزئي تري مطرح كرد، به عنوان مثال، از مصاحبه شونده سؤال هايي درباره تفاوت های بین Interface و کلاس های Abstract یا مثلاً تعریف Synchronization در برنامه های چند رشته ای یا تعریف HashMap پرسیده شود. نمونه دیگر این سؤال ها می تواند فرق بین آرايه و وکتور یا تفاوت میان روش سازنده و روش معمولی باشد.
این ها تنها نمونه هايي از سؤال هاي مهمی است که باید در زمان استخدام برنامه نویس به آن توجه داشت. نکته مهم دیگر در مصاحبه، پرسش درباره مدرک دانشگاهی مصاحبه شونده است. شاید تصور شود که مدرک دانشگاهی چندان تأثیری در کار یک برنامه نویس ندارد، اما تجربه نشان داده که مدرک تحصیلی می تواند تأثیر زیادی در حرفه ای بودن برنامه نویس داشته باشد. چرا که در دانشگاه اصول برنامه نویسی حرفه ای نیز به دانشجویان تعلیم داده شده و فلوچارت، ERD، DFD و دیگر اصول برنامه نویسی به صورت پایه ای و ریشه ای تدریس می شود. البته مدرک تخصصی در برنامه نویسی یا پایگاه داده هم مهم است، اما نه به اندازه مدرک دانشگاهی.
موضوع دیگری که در مصاحبه اهمیت دارد این است که فرد تا چه اندازه به یادگیری موضوعات فنی علاقه دارد؟ آیا عضو انجمن یا Forum هاي برنامه نویسی است؟ در طول روز چند بار به این انجمن ها سر می زند؟ در طول ماه چند مقاله یا مطلب فنی را مطالعه می کند؟ جواب این سؤال ها باید با شور و علاقه همراه باشد و مصاحبه شونده دست كم باید یک مثال از مطالب یادگرفته شده در هفته جاری را برای شما عنوان کند. هوش سنجی موضوع بعدی است که در مصاحبه باید در نظر گرفته شود. البته این کار آسان نیست و باید با روش های خاصی ضریب هوشی مصاحبه شونده حدس زده شود.«برنامه نویسی را از سن 10 سالگی شروع کردم و نخستين بار با کومودور 64 برنامه نویسی می کردم. بعد از مدتی به سراغ پي سي رفته و زبان پاسکال را یادگرفتم. وقتی 15 ساله بودم، به زبان C و اسمبلی بازی کامپیوتری ساختم و توانستم در کارت گرافیک تغییراتی بدهم و مستقیم با کارت گرافیک کار کنم. در هجده سالگی در دانشگاه رشته نرم افزار شروع به تحصیل کردم و با نمره عالی از دانشگاه فارغ التحصیل شدم و الان می توانم با جاوا و سی شارپ به راحتی برنامه نویسی کنم.»
این ها جمله هايي است که یک برنامه نویس علاقه مند و مشتاق به يادگيري در رزومه كاري خود دارد. به نظر من اغلب برنامه نویسان این تجربه ها را دارند، اما هیچ وقت از آن صحبت نمی کنند و آن ها را تجربه هایی کوچک می شمارند. اما این مسائل مهم هستند و استعدادهای پنهان برنامه نویس را نشان می دهند. مصاحبه کننده باید سعی کند درباره این تجربه ها نیز سؤال کند.همچنین در حین مصاحبه باید به امتیازات مثبت و منفی نیز دقت شود. مواردی مانند توانایی صحبت و بحث درباره چندین مطلب و موضوع فنی، انجام برنامه نویسی به عنوان یک عادت و سرگرمی و نه فقط صرف انجام کار، استقبال از کارهای گروهی و علاقه و اقدام خودجوش برای یادگیری زبان های جدید از امتیازات مثبت یک برنامه نویس است. از دیگر امتیازات مثبت می توان به شناخت فناوری های متفاوت و زمینه کاربرد هر یک و همچنین موضع گیری و اظهارنظر درباره آن فناوری ها اشاره کرد.
اما امتیازات منفی نیز می تواند شامل موارد زیر باشد:
- برنامه نویس تنها به دنبال کاری برای امرار معاش می گردد
- کدنویسی صرف و عدم علاقه به طراحی سیستم و آنالیز
- با هوش به نظر نرسیدن
- تسلط به نكته هاي فنی مشخص و کمبود مطالعه درباره تازه های فناوری
- فراگرفتن برنامه نویسی فقط در دانشگاه
- تسلط تنها به یک زبان برنامه نویسی و تلاش برای انجام همه کارها با آن زبان
پیشنهاد می شود، بعد از اتمام مصاحبه به برنامه نویس جواب قطعی داده نشود و از او خواسته شود که یک قطعه کد برنامه ای را که قبلاً نوشته است، به همراه توضیحی مختصر برای مصاحبه کننده ارسال کند. حتی می توان آزمایشی کوچک به عمل آورد و یک تکلیف کوچک برنامه نویسی که در آن به هوش و خلاقیت نیاز است به مصاحبه شونده داده شود.در پایان کار و تنها پس از مطالعه رزومه و یادداشت های حین مصاحبه و بررسی کد برنامه ای که مصاحبه شونده ارسال کرده است، می توان به درستی تصمیم گرفت که آیا فردی که قرار است به عنوان برنامه نویس استخدام شود، مناسب است یا خیر!