Sir $@|eh
بابابزرگ تالار:دی
مدیر بازنشسته
«جانستان کابلستان» گزارش سفر رضا اميرخاني به افغانستان و آخرين نوشته ي اوست که مجوز نشر گرفته است و به نمايشگاهِ کتاب مي آيد.
او افزود: بعد از اين سه فصل، گزارشِ تشريحي ادامه ي سفر نويسنده به مزار و کابل با عناوينِ «زائر زار و نزارِ مزار»، «بلخ...الخ»، «تقابل با کابل» و «بلاکش هندوکش» آورده شده است و من سعي کرده ام با گزارشي شخصي، تصويري تازه از کشوري همسايه به هم وطنانِ خود ارائه دهم.
اين نويسنده خاطرنشان کرد: بينِ فصولِ کتاب البته فصلي مهم، خارج از قالبِ سفرنامه به نامِ «انتخاباتيات» قرار دارد که در آن سعي شده است چهار انتخاباتِ مهمِ خاورميانه در سالِ 88 با يکديگر مقايسه شوند.
در اين فصل آمده است:
«انتخاباتيات، جزوِ فصولِ «جانستان کابلستان» نبود. اصلا به اين سفر آمده بودم براي فراموشي... اول بار که به «انتخاباتيات» به عنوانِ يک فصل، انديشيدم، برمي گشت به چند ماهي بعد از سفرِ افغانستان؛ وقتي در چله ي زمستان، پشتِ ميزِ پذيرشِ سفارت خانه ي يک کشورِ درجه سه ي اروپايي منتظرِ نظرِ کنسول بودم.
کنسول مدتي معطلم کرد. بعد، سه صفحه ي پاياني پاسپورتم را جلوِ چشمم ورق زد و عذرخواهي کرد.
نفهميدم منظورش را. پرسيدمش دليلِ ندادنِ ويزا را. دوباره گذرنامه ام را ورق زد و اين بار چشمکي هم زد و گفت: شما بايد متخصصِ رياست جمهوري باشيد!
متلک ش را فهميده - نفهميده جواب ندادم. عصباني بيرون آمدم و پاسپورت را گذاشتم توي جيب و نشستم پشتِ اتومبيلِ کرايه يي و رفتم به سمتِ اتواسترادِ جونيه، در شمالِ بيروت تا دستِ کم به کاري ديگر برسم...
در راه مدام به کنسول بد و بي راه مي گفتم که به پاسپورتِ ايراني من اشاره کرده بود و عذرخواهي کرده بود... يادِ اشاره اش به چند صفحه ي پاياني افتادم. با خود گفتم نکند منظوري داشته باشد. زدم بغل، کنارِ اتوبان و دوباره پاسپورت را از جيب در آوردم: صفحه ي آخري، ويزاي لبنان بود، قبلي، ويزاي عراق و قبل تر، ويزاي افغانستان... همه در فاصله ي چند ماه و در يک سالِ شمسي... D
متخصصِ رياستِ جمهوري؟ ايران، افغانستان، عراق، لبنان؟» E
در اين فصل رضا اميرخاني، افغانستان را تنها کشورِ باکره ي جهان مي نامد و سعي مي کند از اين منظر فراسياسي به مسأله ي اشغال دوباره نگاه کند. تشابهات و افتراقات ايران و افغاستان، از جمله مسائلِ طرح شده
S
در اين کتاب است. وقتي رضا اميرخاني فاصله ي افغانستان با ايران را از منظرِ اقتصادي و اجتماعي بررسي مي کند و آن را در حدِ چندده سال مي يابد، به يک باره سعي مي کند نشان دهد که به خلافِ تصورِ هندسي،
I
فاصله ي افغانستان با ايران، به هيچ عنوان با فاصله ي معکوسِ ايران تا افغانستان نسبتي ندارد. او فاصله ي ايران با افغانستان را در صورتِ بروزِ خانه جنگي و اخلال در وحدتِ ملي، سوگ مندانه کم از پنج سال مي پندارد.
n
by
کنسول مدتي معطلم کرد. بعد، سه صفحه ي پاياني پاسپورتم را جلوِ چشمم ورق زد و عذرخواهي کرد. نفهميدم منظورش را. پرسيدمش دليلِ ندادنِ ويزا را. دوباره گذرنامه ام را ورق زد و اين بار چشمکي هم زد و گفت: شما بايد متخصصِ رياست جمهوري باشيد!
اين نويسنده در ادامه ي توضيحاتي درباره ي «جانستان کابلستان» عنوان کرد: اين کتاب را عرض اراداتي شکسته و ناسخته به هم زبانانِ هم تبارِ افغاني مي دانم و در پشتِ جلدِ کتاب اين بند از متن را انتخاب کرده ام که:E
R
«هر بار وقتي از سفري به ايران برمي گردم، دوست دارم سر فرو بيافکنم و بر خاک سرزمينم بوسه اي بيافشانم... اين اولين بار بود که چنين حسي نداشتم... برعکس، پاره اي از تنم را به جا S
I
گذاشته بودم پشتِ خطوطِ مرزي، خطوطِ بي راه و بي روحِ مرزي... خطوطِ "ميد اين بريطانياي کبير"! پاره اي از نگاهِ من، مانده بود در نگاهِ دخترِ هشت ماهه... بلاکشِ هندوکش...» A
n
رضا اميرخاني با نوشتنِ «جانستان کابلستان» که اکنون مجوز نشر گرفته است و تا نمايشگاه کتاب در نشر افق منتشر مي شود، تعدادِ آثارِ غيرداستاني خود را به عددِ پنج مي رساند. «جانستان کابلستان»
و «داستان سيستان» در قالبِ سفرنامه، «نشت نشا» و «نفحات نفت» در قالبِ مقاله ي بلند و «سرلوحه ها» در قالبِ مجموعه ي يادداشت ها، آثار غيرداستاني او هستند. او پنج اثر داستاني نيز نوشته است؛ B
سه رمان
به نام هاي «ارميا»، «من او»، «بيوتن» و داستانِ بلندِ «ازبه» و مجموعه ي داستان «ناصر ارمني». همه ي اين آثار در نمايشگاهِ کتابِ امسال در دسترسِ مخاطبان خواهند بود. A
اين نويسنده در پاسخ به خبرنگار ايسنا درباره ي برابري تعداد آثار داستاني و غيرداستاني اش، گفت: داستان نويسي کارِ اصلي من است. وقتي فضاي شخصي يا اجتماعي ا م مناسبِ داستان نويسي نباشد، به آثارِ غيرداستاني پناه مي برم. کارِ بعدي ا م قطعا داستان خواهد بود؛ رماني به نامِ «قيدار»، در پاسداشتِ آيينِ متروکِ جوانمردي. X
اميرخاني همچنين آثار خود را در نمايشگاه کتاب تهران اين گونه معرفي کرد: چاپ ششم «نفحات نفت»، چاپ سوم «سرلوحه ها»، چاپ نهم «بيوتن»، چاپ بيستم «نشت نشا»، چاپ بيستم «داستان سيستان»، چاپ سيزدهم «از به»، چاپ دوازدهم «ناصر ارمني»، چاپ سي و دوم «من او» و چاپ بيست و يکم «ارميا».
منبع